فیسبوک هنوز به روسیه اجازه مداخله در سیاست را میدهد
نمونه ای از محتوای ممنوعه طبق قوانین تبلیغاتی فیسبوک
- استانداردهای جمعی
- محصولات یا خدمات غیرقانونی
- رویکردهای تبعیض‌آمیز
- دخانیات و محصولات مربوطه
- دارو و یا محصولات مرتبط با دارو
- محصولات غیرایمن
- سلاح، مهمات و مواد منفجره
در چند کشور، به ویژه لهستان، روسیه متهم شده است که اطلاعات نادرستی را در مورد جوامع منتشر کرده است. در مولداوی، پیام‌های فعلی بر قیمت‌های بالای قبض‌های آب و برق متمرکز است که پس از حمله روسیه به اوکراین افزایش یافته است.
والریو پاتو، رئیس Watchdog.MD، یک موسسه تحقیقاتی مولداوی که کمپین‌های دروغ‌پراکنی و نفوذ آنلاین را ردیابی می‌کند، می‌گوید: “این بخشی از بازی روسیه است. اگر نمی‌توانید کسی را قانع کنید که نسخه شما از رویدادها را تایید کند، حداقل می‌توانید مردم را سردرگم کنید تا به هیچ چیز اعتماد نکنند.”
ایلان شور، که مالک یک باشگاه فوتبال و یک شرکت معاف از مالیات به همراه دیگر کسب‌وکارها است، تا سال ۲۰۱۵ که پلیس تحقیقاتی را در مورد کلاهبرداری مشکوک در سه بانک، از جمله یکی از بانک‌هایی که شور رئیس آن بود، آغاز کرد، در سیاست مولداوی بی‌طرف بود.
او به حزب “شور” پیوست و در شهر اورهی نامزد شهرداری شد. او با ۶۲ درصد آرا در انتخابات پیروز شد، اما دو سال بعد به اتهام تقلب بانکی محکوم شد. اکنون او در تبعید در اسرائیل زندگی می‌کند. بر اساس اسناد واشنگتن پست، از آن زمان، حزب “شور” از استراتژیست‌های سیاسی سرویس امنیت فدرال روسیه (FSB) مشاوره دریافت کرده است.
در گزارش استراتژیست‌ها در سال ۲۰۲۱، آن‌ها تصمیم گرفته بودند که این حزب به عنوان حزبی پوپولیست که اقداماتی عینی ارائه میدهد، ظاهر شود و پیشنهادهایی برای بهبود زندگی مردم ارائه دهد.
ایالات متحده در ماه اکتبر شور را تحریم کرد و اعلام کرد که حمایتی که از روسیه دریافت کرده برای بی‌ثبات کردن مولداوی طراحی شده است. حزب “شور” به درخواست اظهار نظر پاسخ نداد. به عنوان یک فرد تحریم‌شده، شور از نظر فنی اجازه تبلیغ در فیسبوک را ندارد.
اما Watchdog.MD می‌گوید شور راه گریزی در سیستم تبلیغاتی فیسبوک یافته است که به او اجازه میدهد محدودیت‌ها را دور بزند و برنامه سیاسی خود را ترویج کند. او در ۳ فوریه در ویدئویی که به دولت به خاطر افزایش هزینه قبض‌های انرژی پس از قطع گاز ورودی به مولداوی توسط روسیه انتقاد می‌کرد، ظاهر شد که قیمت‌ها پنج برابر شده‌اند.
او اظهار داشت که مشاغل ضروری در کشور، مانند پزشکان و معلمان، مجبور به گرفتن وام برای پرداخت هزینه‌های انرژی شده‌اند. او از دادخواستی حمایت می‌کند که از دولت می‌خواهد هزینه قبض‌های انرژی زمستانی مردم را جبران کند.
نکته عجیب در مورد این ویدیو، منبع آن است. این ویدیو از صفحه‌ای منتشر شده که تنها ۱۹ لایک داشته است، اما بیش از ۶۰۰ هزار بار تماشا شده است. این تعداد بازدید برای کشوری با جمعیت کمتر از ۲.۵ میلیون نفر بسیار بالاست. به گفته یک محقق، این ویدیو با استفاده از تبلیغات به شدت ترویج شده است.
اما در تاریخ ۱۰ فوریه، هنگامی که محققان به کتابخانه تبلیغات صفحه‌ای که قرار است تبلیغات گذشته و حال در آن ظاهر شوند نگاه کردند، ویدیو ناپدید شده بود. Watchdog.MD نمی‌تواند توضیح دهد که چرا تبلیغات حزب “شور” همیشه در ردیاب تبلیغاتی فیسبوک ظاهر نمی‌شوند.
هر هفته، صفحات جدیدی ایجاد می‌شدند و تبلیغات جدیدی از طرف حزب “شور” پخش می‌شدند. بین سیزدهم تا نوزدهم فوریه، Watchdog.MD هفت تبلیغ را شناسایی کرد که توسط پنج صفحه مختلف پخش شده بودند. بین اول تا دهم فوریه، هفت تبلیغ در شش صفحه مختلف پخش شدند.
نام این صفحات بعداً به نام‌هایی تغییر یافت که به مولداوی اشاره داشتند، مانند “برای چیسینو” یا “برای مردم”. بسیاری از صفحات بیان می‌کنند که ادمین‌های آن‌ها در کشورهایی مانند امارات متحده عربی، فیلیپین و اندونزی مستقر هستند.
پاچا، یکی از محققان Watchdog.MD، می‌گوید افرادی که پشت این تبلیغات هستند، به خوبی می‌دانند که فیسبوک چگونه کار می‌کند و چطور باید از قوانین داخلی آن اجتناب کرد. این صفحات اغلب پس از گزارش Watchdog.MD حذف می‌شوند، اما به محض اینکه فیسبوک آن‌ها را ممنوع کند، صفحه جدیدی به سرعت جایگزین آن‌ها می‌شود. پاچا از نبود یک رویکرد سیستماتیک برای مقابله با این مشکل در فیسبوک ناامید شده است.
او می‌گوید فیسبوک می‌گوید در حال تحقیق است و ما به آن‌ها اعتماد داریم، اما رویکرد آن‌ها بیشتر واکنشی است. فیسبوک حداقل از سال ۲۰۱۷ در مورد انواع مشابهی از کمپین‌های نفوذ روسیه گزارش داده است. در جریان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۲، این پلتفرم تبلیغات سیاسی را به طور کامل ممنوع کرد. اما در مولداوی، تبلیغات همچنان ادامه دارد. پاچا اظهار می‌کند که تبلیغاتی که دیده‌اند، نقض آشکار شرایط سرویس‌دهی فیسبوک هستند و این نشان میدهد که فیسبوک روی منابع یا کارکنان کافی برای بازارهای محلی سرمایه‌گذاری نکرده است. او می‌گوید: “در مولداوی، به نظر می‌رسد که فیسبوک اهمیتی نمی‌دهد.”